Runy to najstarsze pismo północnoeuropejskie, zachowane na kamieniach na terenie Niemiec i Skandynawii – najstarsze napisy runiczne odkryte na terenie Skandynawii datuje się na III i IV wiek n.e. Odmiany pism runicznych rozpowszechniały się na terenie Niemiec do VII wieku n.e., w Anglii do X wieku n.e. a w Skandynawii aż do XIV wieku n.e.

Słowo „runa” w staroangielskim i w staroniemieckim oznacza tajemnicę, szept, radę lub misterium.

Runy często nazywane są futharkiem lub futharkiem starszym od pierwszych sześciu liter alfabetu runicznego: Fehu Uruz Þurisaz Ansuz Raido Kenaz.

W uszeregowanym porządku starszego futharku znajdują się z 24 runy podstawowe i jedna pusta – w takiej formie obowiązywał na większości obszarów podporządkowanych dominacji Germanów. Futhark jest podzielony na trzy grupy zawierające osiem następujących po sobie run. Każda z tych grup pierwotnie nosiła nazwę Aett (Aettir)¹. Jest to islandzkie słowo, które w tłumaczeniu oznacza coś, co jest związane z liczbą osiem. Ósemka u Wikingów była liczbą potęgi i siły.

Pierwszy Aett, ósemka Freya (od Fehu do Wunjo) opisuje początek tworzenia, pierwszy impuls, przenikanie ducha do materii, połączenie energii i siły ich egzystencję, narodziny uporządkowanego wszechświata. Ilustrują go pierwsze cztery runy. Fehu symbolizuje pierwotny ogień Muspellheimu, a uruz wieczne lody Niflheimu. Te dwa światy są pod każdym względem przeciwstawne, ale z zetknięcia się ognia z lodem rodzi się wszystko co istnieje.

Drugi Aett, ósemka Hagal (od Hagalaz do Sowilo) to wejście w nowe stadium inwolucyjno-ewolucyjnego cyklu. Tu spotykamy siły destrukcyjne i siły chaosu, które nieustannie próbują zakłócić kosmiczny porządek ale jednocześnie doprowadzają do zmian, do powstania nowego oraz do rozwoju. Energie te są raz natury hamującej, raz niszczącej i często prowadzą do zakończenia jakiegoś procesu. Pierwsza runa hagal symbolizuje niszczące żeńskie siły przyrody, odpowiada Nornie Urd, opiekunce przeszłości i strażniczce źródeł runy wyrd. Runa nauthiz uosabia trzecią Nornę Skuld, zaś eisaz związana jest z drugą Norną – Verdandi. Ogólnie pierwsze trzy runy drugiej Atty odnoszą do upływu i pomiaru czasu. Kolejna runa jera prowadzi do jedynego wejścia w czas procesu inwolucyjnego. Ehwaz to z kolei droga samoofiarowania się i niełatwych poszukiwań wiedzy, to granica pomiędzy życiem i śmiercią.

Trzeci Aett, ósemka Tyra (od Tiwaz do Othala) podlega bogowi Tyr. Ta ostatnia grupa zajmuje się wszelkimi siłami, które zostały dane ludziom przez bogów i prowadzą do transformacji. Trzeci Aett otwiera przed nami obraz kondycji ludzkiej.

Nasza wiedza na temat pisma runicznego nadal spowita jest tajemnicą. Wiele założeń z nim związanych wciąż nie zostało udowodnionych, a liczne pytania nie doczekały się jeszcze odpowiedzi. Wszystko wskazuje na to, że symbole runiczne były wykuwane w kamieniach po to, by zostały trwale zachowane i wykorzystywane jako środek łączności i kontaktu z bogami.

Wiemy jak bardzo są irytujące pytania o pliki cookies, dlatego umieszczony jest na dole strony (stopka), link do informacji o tych wymaganiach. Jeżeli masz ochotę przeglądać stronę, czytać treści, proszę mieć na uwadze że takie pliki cookies istnieją oraz że są przechowywane na urządzeniach tylko i wyłączenie w celu polepszenia jakości obsługi.